What is a Shadow Banking?

Shadow Banking System หรือระบบธนาคารเงามันคืออะไร และมันแตกต่างจากธนาคารที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้อย่างไร

ระบบธนาคารเงาเป็นเสมือนสถานบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร หรือตัวกลางที่ทำหน้าที่อำนวยความสะดวกในการจัดสรรหรือหามาซึ่งเครดิตให้กับสมาชิกโดยที่ไม่ได้อยู่ในกรอบของกฏเกณฑ์ที่ถูกกำหนดและควบคุมโดยผู้คุ้มกฏของธนาคารแบบนั่นเอง )จริงๆคำว่าเงานี้มันอาจจะดูเป็นแง่ลบไปสักหน่อย แต่อย่าสับสนปนกับพวกปล่อยกู้นอกระบบ ดอกเบี้ยโหดๆนะครับ อันนั้นแนวๆมาเฟีย)

ระบบธนาคารเงานี้ยังหมายถึงกิจกรรมทางการเงินต่างๆที่ไม่ได้มีการควบคุมแต่ก้อเป็นกิจกรรมที่มาจากสถาบันการเงินที่ถูกควบคุมตามกฏเกณฑ์ได้ด้วยเช่นกัน ตัวอย่างของสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร หรือตัวกลางที่ไม่ได้อยู่ภายใต้การควบคุมก็อย่างเช่น กองทุน hedge funds อนุพันธ์(derivative) ที่ไม่ได้มีการขึ้นทะเบียน

โดยระบบธนาคารเงาก็จะมีตัวละครคล้ายๆกับระบบธนาคารแบบปกตินั่นแหละ ซึ่งจะประกอบไปด้วย ผู้ให้กู้ (lenders) นายหน้า (broker) หรือตัวกลางต่างๆ (intermediaries) ที่ไม่ได้อยู๋ในขอบเขตของธนาคารแบบดั้งเดิมที่มีการควบคุม เนื่องจากตัวกลางเหล่านี้ไม่ได้มีการควบคุม ดังนั้นก็อาจจะมีความเสี่ยง สภาพคล่อง และข้อกำหนดเรื่องเงินทุนสำรองที่ไม่เหมือนธนาคารดั้งเดิม

ที่ระบบธนาคารเงาหรือสถาบันการเงินเหล่านี้ไม่อยู่ภายใต้กฏเกณฑ์หรือการควบคุมใดๆแบบธนาคารดั้งเดิมก้อเพราะว่าธนาคารเงาเหล่านี้มีการรับเงินฝากที่จะแตกต่างออกไป สถาบันการเงินเงาๆเหล่านี้เกิดขึ้นเหมือนเป็นผู้ริเริ่มในตลาดการเงินเพื่อที่จะหาเงินปล่อยกู้ให้กับอสังหาริมทรัพย์หรือเพื่อจุดประสงค์อื่นแต่ไม่สามารถจะรับกฏเกณฑ์แบบเดิมๆเรื่องการตั้งสำรองเงินทุนและระดับของสภาพคล่องที่จำเป็นต้องมีสำหรับธนาคารดั้งเดิมที่ต้องมีไว้เพื่อที่จะช่วยป้องกันแบงค์ล้ม คนแห่ถอนเงิน หรือวิกฤตการเงินได้

อ่านดูแล้วอาจจะงงๆ แต่ประมาณว่าธนาคารดั้งเดิมที่ได้รับการกำกับหรือควบคุมดูแลนั้นต้องมีการตั้งเงินทุนสำรอง ต้องมีสภาพคล่องในระดับที่ถูกกำหนดไว้สำหรับกรณีฉุกเฉินที่อาจจะเกิดขึ้นนั่นแหละ แต่ธนาคารเงาไม่จำเป็นต้องมีข้อกำหนดมากมายเหล่านี้เพื่อที่จะปล่อยกู้ ส่งผลให้มีความยืดหยุ่นมากกว่าในการที่จะปล่อยเงินกู้ และก็จะมีสัดส่วนการปล่อยเงินกู้ที่สูงมากกว่าธนาคารปกติทั่วไปเมื่อเทียบกับระดับเงินทุนสำรองที่มี (ซึ่งก็แน่นอนว่าธนาคารเงาจะมีความเสี่ยงมากกว่าที่จะล้มได้ เมื่อเทียบกับธนาคารปกติ)

ธนาคารเงาที่มีกิจกรรมทางการเงินระหว่างสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร ก็ได้แก่จำพวก ธนาคารเพื่อการลงทุน (investment bank) การปล่อยเงินกู้ให้กับผู้ซื้อบ้าน (mortgage lenders) กองทุนในตลาดเงิน บริษัทประกันภัย(insurance companies) headge funds กองทุนหุ้นส่วนบุคคล (private equity funds) ซึ่งสถาบันเหล่านี้ก็เป็นแหล่งเงินทุนที่สำคัญ เป็นอีกทางเลือกจากธนาคารแบบเดิมๆในการปล่อยเครดิตหรือปล่อยเงินกู้เช่นกันให้กับเศรษฐกิจเพื่อช่วยในการพัฒนาประเทศและมีความสำคัญมากขึ้นในช่วงที่ผ่านมา

จะเห็นได้ว่าจากราฟด้านล่างนั้นบทบาทของ Non-banks หรือสถานบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคารนั้นมีบทบาทและส่วนแบ่งตลาดมากขึ้นในอเมริกา โดยธนาคารแบบดั้งเดิมนั้นจะมีบทบาทและส่วนแบ่งลดน้อยลงตั้งแต่ช่วงประมาณ 2007-2008 ตอนเกิด hamburger crisis เป็นต้นมา