มุมมองต่อเครดิตและหนี้ของ เรย์ ดาลิโอ (Ray Dalio on Credit and Debt)

เครดิตคือการให้อำนาจซื้อแก่ผู้ซื้อ ซึ่งอำนาจซื้อนี้ก็เปรียบเสมือนสัญญาว่าจะจ่ายคืนให้ทีหลัง ซึ่งการให้เครดิตนี้ก็มีทั้งข้อดีและข้อเสีย ซึ่งหากมีเครดิตกันน้อยไปในระบบก็จะไม่เกิดการพัฒนาที่เหมาะสมซึ่งก็เป็นสิ่งที่ไม่ดี แต่หากมีหนี้มากขึ้นเรื่อยๆจนไม่สามารถใช้หนี้คืนได้ นั่นก็เป็นปัญหาเช่นกัน ดังนั้นแล้ว เครดิตและหนี้เป็นสิ่งดีหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าเครดิตนั้นถูกนำไปใช้อย่างไร และมีการใช้หนี้คืนกันแบบไหน

เขาได้เรียนรู้จากประสพการณ์และการค้นคว้าว่า การที่มีการเจริญเติบโตของเครดิตและหนี้ที่น้อยเกินไปนั้นก็สามารถสร้างปัญหาทางเศรษฐกิจได้ไม่ดีหรือแย่ลงพอๆกับการมีเครดิตและหนี้ที่มากเกินไปเช่นกัน เนื่องจากมีต้นทุนค่าเสียโอกาส (opportunity cost) ประมาณว่าถ้าเราไม่นำเงินก้อนนี้ไปซื้อรถ เราก็สามารถนำเงินก้อนนี้ไปทำอย่างอื่นแทนได้

โดยทั่วไปแล้ว เนื่องจากว่าเครดิตนั้นให้ทั้งอำนาจซื้อและเพิ่มหนี้ การมีเครดิตที่มากขึ้นจะดีหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าเงินที่ยืมมานั้นถูกนำไปใช้อย่างมีผลิตผลเพียงพอที่จะสร้างรายได้เพื่อนำมาใช้หนี้ในภายหลังได้หรือไม่

ในการประเมินภาพรวมของสังคมนั้น เราควรพิจารณาถึงเป้าหมายรองของผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจเท่าๆกับเป้าหมายหลัก ตัวอย่างเช่น เงินหรือเครดิตสำหรับต้นทุนที่สำคัญเพื่อการศึกษาของลูกของเรานั้นมีไม่เพียงพอ (ซึ่งหากมีเพียงพอก็จะทำให้เด็กมีประสิทธิภาพ ลดอาชญากรรม และลดต้นทุนการจองจำ เป็นต้น) หรือการทดแทนโครงสร้างพื้นฐานต่างๆที่เริ่มหมดสภาพ ซึ่งนักอนุรักษ์นิยมนั้นยืนยันว่าการยืมเงินเพื่อทำสิ่งเหล่านั้นเป็นสิ่งที่ไม่ดีต่อสังคม ซึ่งไม่เป็นความจริง

สมมุติว่าคุณเป็นคนวางนโยบายและเลือกที่จะสร้างรถไฟใต้ดินมูลค่าหนึ่งพันล้านเหรียญ คุณกู้เงินมาลงทุนสร้างโดยหวังว่าจะจ่ายหนี้คืนจากรายได้ แต่เศรษฐกิจนั้นตกต่ำมากเกินกว่าที่คุณได้คาดไว้และจะมีรายได้เข้ามาเพียงครึ่งเดียว หนี้เสียจะมีถึงห้าสิบเปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว คำถามคือว่าคุณไม่ควรสร้างรถไฟใต้ดินนั้นใช่หรือไม่?

เราลองเรียบเรียงคำพูดใหม่ คำถามคือระบบรถไฟใต้ดินนั้นมีมูลค่าห้าร้อยล้านเหรียญมากเกินกว่างบประมาณที่ตั้งไว้หรือไม่ (เนื่องจากรายได้เข้ามาเพียงครึ่งเดียวจากพันล้านเหรียญ เท่ากับว่าต้นทุนนั้นสูงขึ้นอีกห้าร้อยล้านเหรียญ) หรือหากเทียบเป็นรายปีก็คือ 2% ต่อปี หากสมมุติให้รถไฟใต้ดินนั้นมีอายุ 25 ปี หากมองได้แบบนี้ คุณจะเห็นได้ว่าการมีรถไฟใต้ดินนั้นแม้ว่าจะมีต้นทุนที่แพงขึ้นอีกห้าร้อยล้านเหรียญ ก็ยังดีกว่าที่จะไม่มี

ความเสี่ยงจากหนี้เสียที่จะเกิดขึ้นนั้นขึ้นอยู่กับความตั้งใจและความสามารถของผู้กำหนดนโยบายว่าจะสามารถกระจายหนี้เสียที่เกิดขึ้นได้ดีแค่ไหน ซึ่งจากประสพการณ์และการศึกษาของเรย์นั้นได้บอกว่า ผู้กำหนดนโยบายจะทำได้ดีแค่ไหนขึ้นอยู่กับสองปัจจัยคือ 1. หนี้นั้นอยู่ในรูปของสกุลเงินที่พวกเขาควบคุมหรือไม่ 2. พวกเขามีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของเจ้าหนี้และลูกหนี้ที่มีต่อกันหรือไม่